Ngoài những phương pháp gia công chế tạo cơ khí cơ bản, hiện nay ngành cơ khí chế tạo máy dần xuất hiện những kỹ thuật gia công cơ khí mới, hiện đại và hiệu quả hơn nhiều so với những phương pháp truyền thống.
Gia công chế tạo cơ khí là gì?
- Gia công chế tạo cơ khí là thuật ngữ dùng để chỉ hai khía cạnh chính của ngành công nghiệp này: đó là mảng gia công cơ khí và mảng sản xuất chế tạo máy. Ngành công nghiệp này trực tiếp tạo ra tất cả các sản phẩm phục vụ sản xuất và tiêu dùng. Sản phẩm của cơ khí chế tạo rất rộng, từ các vật dụng hàng ngày. Các thiết bị linh kiện điện, điện tử cho đến các thiết bị, máy móc phục vụ sản xuất, kinh doanh dịch vụ, lưu thông hàng hóa, vật tư.
- Gia công cơ khí là quá trình áp dụng máy móc, công nghệ, các nguyên tắc vật lý để tạo ra các thành phẩm đạt độ chính xác cao, đáp ứng nhu cầu và có độ ứng dụng sâu rộng trong xã hội.
Các phương pháp gia công cơ khí
Hiện nay để cho ra đời một sản phẩm (chi tiết máy, thiết bị, khuôn mẫu hoặc các loại sản phẩm khác). Người ta có nhiều công đoạn và nhiều máy móc để hỗ trợ rất hiệu quả. Kỹ thuật gia công chế tạo cơ khí hiện nay gồm có 6 phương pháp cơ bản:
Phương pháp gia công không phôi
Chủ yếu gồm các phương pháp như đúc, rèn, dập nóng, dập nguội, cán, ép…Sản phẩm của phương pháp này thường gọi là các khơi phẩm, đặc điểm của chúng là chỉ mới được tạo hình sơ bộ, còn thô và độ nhẵn không cao.
Phương pháp gia công cắt gọt (hay còn gọi là gia công có phôi)
Gồm các phương pháp như tiện, phay, bào, doa, khoan…Sản phẩm của kỹ thuật gia công này đã đạt hình dáng và kích thước yêu cầu của chi tiết. Có độ nhẵn và độ chính xác khá cao. Đây là một quá trình công nghệ rất quan trọng của ngành công nghiệp chế tạo máy.
Phương pháp cơ khí
Bao gồm các phương pháp như gia công bằng tia hạt mài, gia công bằng dòng chảy hạt mài. Gia công bằng tia nước, gia công bằng tia nước + hạt mài, gia công bằng siêu âm…phương pháp cơ khí thường được áp dụng với các vật liệu gia công khó gia công bằng các kỹ thuật truyền thống vì có độ cứng, độ bền, tính giòn cao. Ví dụ như các loại gốm, thủy tinh, vật liệu composite hay vật liệu hữu cơ…
Phương pháp điện hoá
Bao gồm các phương pháp như gia công điện hóa, mài điện hóa, mài xung điện hóa. Khoan bằng dòng chất điện phân, khoan bằng mao dẫn, gia công điện phân ống hình… Các phương pháp gia công không truyền thống theo nguyên lý điện giới hạn trong việc gia công các vật liệu dẫn điện. Các vật liệu khó gia công bằng các phương pháp thông thường tỷ lệ lớn áp dụng phương pháp này. Tuy nhiên, có một số lượng lớn các ứng dụng có thể lựa chọn. Vì khả năng của các phương pháp theo nguyên lý điện ít bị mòn dụng cụ khi gia công các chi tiết phức tạp trong một lần chạy dao.
Phương pháp hoá
Bao gồm các phương pháp như gia công quang hóa, phay hóa…Được ứng dụng rộng rãi do chi phí ban đầu của dụng cụ thấp. Gia công bằng phương pháp hoá được sử dụng rộng rãi để sản xuất với giá rẻ các sản phẩm loạt lớn như lò xo lá, lá mô tơ điện và mặt nạ ống hình vô tuyến. Vì vật liệu được bóc tách bằng phản ứng hoá học nên không có lực tác động lên chi tiết. Điều này cho phép gia công chi tiết mà không gây biến dạng hay bị phá huỷ.
Phương pháp nhiệt điện
Bao gồm các phương pháp như gia công bằng xung điện, cắt dây xung điện, mài xung điện, gia công bằng dòng điện tử, gia công bằng tia laze, gia công bằng quang Plasma. Các phương pháp nhiệt nói chung là không bị ảnh hưởng bởi các tính chất vật lý của vật liệu bị gia công do đó chúng thường được áp dụng để gia công các vật liệu đặc biệt cứng hoặc mềm. Vì cơ chế lấy vật liệu là cơ chế nhiệt, chi tiết được dùng có các ứng dụng quan trọng cần được gia công tiếp theo để loại bỏ phần bị ảnh hưởng vì nhiệt.
Nhà nước ta đang đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Vì vậy, gia công chế tạo cơ khí cũng như các ngành phục vụ cho công cuộc đổi mới và phát triển này đang được quan tâm một cách tích cực. Có thể nói khi nhắc tới trình độ phát triển công nghiệp của một tổ chức. Rộng hơn nữa là một quốc gia thì chế tạo cơ khí luôn chiếm một vị trí vô cùng quan trọng.