Hiểu và đọc bản vẽ cơ khí của Nhật theo tiêu chuẩn JIS (Japanese Industrial Standards) luôn là thách thức đối với nhiều người. Để giúp bạn làm quen và nắm vững cách đọc bản vẽ cơ khí của Nhật (JIS) một cách dễ dàng và chính xác, bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết và dễ hiểu nhất.
Tiêu chuẩn JIS là gì?
Tiêu chuẩn JIS (Japanese Industrial Standards) là hệ thống tiêu chuẩn công nghiệp Nhật Bản, được sử dụng rộng rãi trong ngành cơ khí và các hoạt động công nghiệp tại Nhật.
Điểm khác biệt lớn giữa bản vẽ cơ khí của Nhật và Việt Nam là cách bố trí hình chiếu. Theo tiêu chuẩn JIS, bản vẽ sử dụng hình chiếu góc thứ 3, nghĩa là các hình chiếu cạnh và đứng sẽ được thể hiện theo cách đặc trưng (xem hình minh họa).
Cách đọc bản vẽ cơ khí của Nhật (JIS) Ngoài ra, khi các chi tiết gia công phức tạp, người ta sẽ sử dụng thêm bản vẽ cắt (để hiển thị bên trong) và bản vẽ trích
Hướng dẫn cách đọc bản vẽ cơ khí của Nhật (JIS)
1. Hiểu Cách Bố Trí Hình Chiếu
Để đọc được bản vẽ theo tiêu chuẩn JIS, bạn cần hiểu cách hình chiếu được tạo ra.
- Mỗi vật thể được đặt trong một khối hộp tưởng tượng.
- Nhìn từ bên ngoài, các mặt phẳng của khối hộp sẽ hiển thị các hình chiếu của vật thể.
- Khi “mở” khối hộp này ra, bạn sẽ thấy các hình chiếu tương ứng trên mặt phẳng.
Ví dụ:
- Hình chiếu chính: Nhìn trực diện vào vật thể (góc nhìn từ phía trước).
- Hình chiếu cạnh: Góc nhìn từ bên cạnh.
- Hình chiếu từ trên xuống: Hiển thị chiều rộng và chiều sâu của vật.
2. Số Lượng Hình Chiếu Cần Thiết
- Thông thường, chỉ cần 3 hình chiếu chính để thể hiện rõ vật thể (trước, trên, cạnh).
- Đối với chi tiết đơn giản, chỉ cần 2 hình chiếu.
- Với các chi tiết phức tạp, có thể cần đến 6 mặt chiếu, cùng hình cắt và hình trích để mô tả chi tiết đầy đủ.
3. Hình Cắt Và Hình Trích
- Hình cắt: Sử dụng khi cần hiển thị các phần bên trong vật thể mà hình chiếu bình thường không thể hiện được.
- Hình trích: Phóng to các chi tiết nhỏ để làm rõ yêu cầu gia công.
Vẽ hình chiếu từ vật thể sáng mô hình 2D
Để vẽ được bản vẽ đúng chuẩn JIS, bạn cần thực hiện các bước sau:
- Tưởng tượng không gian 3D: Hãy hình dung vật thể thực tế trong đầu trước khi vẽ.
- Vẽ đủ số lượng hình chiếu cần thiết: Chọn những góc nhìn thể hiện rõ nhất hình dạng vật thể.
- Tránh sử dụng quá nhiều nét đứt (nét khuất).
- Ưu tiên các hình chiếu dễ hiểu và tối giản số lượng hình chiếu.
Mục tiêu cuối cùng của việc đọc bản vẽ kỹ thuật là hình dung và xây dựng vật thể 3D từ các hình chiếu 2D.
Để làm được điều này, bạn cần:
- Hiểu rõ quy tắc hình chiếu: Hình chiếu chính, hình chiếu cạnh, hình chiếu từ trên xuống cung cấp thông tin đầy đủ để tái tạo vật thể 3D.
- Phác thảo vật thể: Dựa trên hình chiếu, hãy phác thảo sơ bộ vật thể trước khi dựng chi tiết.
- Dựa vào các hình còn lại: Hoàn thiện vật thể bằng cách kiểm tra các hình chiếu khác để đảm bảo tính chính xác.
Lời Khuyên Khi Học Đọc Bản Vẽ Cơ Khí Nhật
- Luyện tập thường xuyên: Hãy bắt đầu với các bản vẽ đơn giản, sau đó chuyển sang các bản vẽ phức tạp.
- Tăng khả năng tưởng tượng không gian: Điều này rất quan trọng khi làm việc với các chi tiết kỹ thuật.
- Hiểu tiêu chuẩn JIS: Học các ký hiệu, quy ước của tiêu chuẩn JIS để dễ dàng đọc và hiểu bản vẽ.
Kết Luận
Đọc bản vẽ cơ khí Nhật theo tiêu chuẩn JIS đòi hỏi sự kiên nhẫn và luyện tập, nhưng một khi thành thạo, bạn sẽ nắm bắt được các yêu cầu kỹ thuật một cách chính xác. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách đọc và ứng dụng bản vẽ cơ khí Nhật.
